Nieuwe Kroniek over Marktwinkel, Huishoudschool en stadsarchivaris Riemens

De jongste Havezate Kroniek staat stil bij de 75-jarige geschiedenis van de oude Rijssense textielwinkel van Ligtenberg. De historie van “de Marktwinkel” wordt uit de doeken gedaan aan de hand van een interview dat ondernemer Gerrit Ligtenberg in 2013 gaf aan het Twentse opinieweekblad de Roskam van hoofdredacteur-uitgever Han Pape. Een tijdsbeeld met boeiende ontwikkelingen in de textielbranche.

Wim Vlogtman beschrijft de historie van de bakkersfamilie Gerritsen, de Dolvus. In dit nummer portretteert hij “de achterste Dolvus”, die een bakkerswinkel had aan het eind van de Grotestraat. Oud-ondernemer Marinus Waanders vervolgt de geschiedenis van Houthandel Waanders, die ooit verhuisde van de Vennekesgaarden achter het NS-station, waar het naaldhout per spoor kon worden aangevoerd, omdat er ook een spoorlijn liep naar de gasfabriek aan de Dannenberg. Later verhuisde Waanders naar een groter perceel aan de Morsweg, waar het bedrijf nog steeds gevestigd is.

Riemens

Gerrit Kraa schreef deel 4 van de geschiedenis van de Rijssense Huishoudschool. Hij laat daarbij enkele oud-leerlingen aan het woord: Aleida ten Hove, Hanna Arends en Loes Meeuse. Henk van den Noort schrijft over het 125-jarig jubileum van de Rijssense vrijwillige brandweer in 1985. In een speciaal portret staat de Kroniek stil bij het overlijden van oud-stadsarchivaris Jaap Riemens, die 2 maart op 78-jarige leeftijd in Zutphen overleed. Riemens bracht als stadsarchivaris van 1978 tot 1990 het Rijssense archief op orde en publiceerde twee boeken over de geschiedenis van Rijssen en één boek over de kerkelijke kaart van Rijssen.

Kathedraal

Aandacht is er voor de tweede zangavond met psalmen en gezangen in het Rijssens dialect. De Kroniek laat psalmverdichter Jan Averink uitgebreid aan het woord over het verschil in de taal van de keukentafel en de taal van de kathedraal. Dat geeft een mooie inkijk in de worstelingen en afwegingen die de dichter doormaakt als hij de gewijde taal van de Bijbelse psalmen overzet in het Rijssens, dat vooral een dagelijkse omgangstaal is geweest. Averink komt overigens tot een mooie conclusie over het Nederlands en het Rijssens.

Rattenkruid

Koos van der Burgh schrijft als oud-aanwonende van de Bevervoorde dat daar 30 jaar geleden de opgravingen begonnen en waarom juist de Bevervoorde zo’n archeologisch waardevol gebied is. Herman Ligtenberg vervolgt zijn familiegeschiedenis en is in de zeventiende eeuw beland. Herbert Stegeman schrijft over een moordzaak in twee delen, waaraan in 1797 viertanden en rattenkruid te pas kwamen. Stegeman zorgde ook voor deel 2 over vergeten geschiedenis van Havezate Dackhorst.

Belcampo

In 1990 werd de schrijver Belcampo ter aarde besteld op de Oude Begraafplaats aan de Lentfersweg. Zijn lichaam werd vanaf het uitvaartcentrum met paard en wagen naar de begraafplaats gebracht. De voerman is een grote man met een hoge hoed die op veel foto’s van die begrafenis te zien is. In dit nummer een vraaggesprek met oud-veehouder Bertus Rouweler (87) van de Sluizendijk, die zijn wagen en paard daarvoor beschikbaar stelde.

Pauwenveren

Verder een artikel over de betekenis van pauwenveren in oude Bijbels en kerkboeken. In de dialectrubriek worden de woorden “vanoalweg” en “veroajt” behandeld door Kronieklezers. In de bijnamenrubriek naar aanleiding van het bijnamenboek van Jan Slofstra gaat het over een accentverschil in bijnamen dat ook tot een betekenisverschil kan leiden. Ook is er aandacht voor de nieuwe website van de rooms-katholieke begraafplaats aan de Enterstraat.

De Kroniek is te koop in de Rijssense boekhandel en aan de balie van het Rijssens Museum. Vrienden van het museum krijgen het blad vier keer per jaar gratis in de bus. Wie het Rijssens Museum wil steunen, kan zich opgeven aan de balie van het museum of een mail sturen naar vrienden@rijssensmuseum.nl Museumvrienden krijgen ook een vriendenpas die het hele jaar gratis toegang geeft tot het museum. Ook krijgen vrienden korting op de entree bij activiteiten voor het publiek, zoals lezingen en beeldpresentatieavonden.

DE WEEK VAN RIJSSEN
2 jul 2025