De nieuwe Havezate Kroniek over goed en fout in de Tweede Wereldoorlog

De scheidslijn tussen goed en fout in de Tweede Wereldoorlog werd in de naoorlogse jaren vlijmscherp getrokken. Maar dat er meer over te zeggen is, toont Wim Vlogtman aan in de nieuwste Havezate Kroniek. Onder de kop “Een tragedie in Rijssen” gaat hij in op de problematiek waarmee de Rijssense politieagenten te maken kregen onder de Duitse bezetter. Vlogtman spitst het dilemma tussen plicht en geweten toe op het leven en de dood van de Rijssense politieagent Hendrik van Rees.

In de rubriek Aandere tieden gaat het over de veekooplieden die hun brood verdienden met de veehandel. Onder hen Gradus Vossebelt uit Zuna en Jan ter Stal uit Rijssen. Gerrit Kraa schrijft over de start van de nieuwe huishoudschool in 1964. Oud-brandweerman Henk van den Noort vertelt over de inzet van de Rijssense brandweerlieden bij de Enschedese vuurwerkramp in 2000. Norbert Tijhuis vertelt aan de hand van een oude landkaart over Rijssen en omgeving van 300 jaar geleden.

Bats

Verder zijn er verhalen over de stereoviewer en de foto’s die Karel Schönfeld Wichers maakte op zijn reizen met de Keukelkoare. Mr. Herman Ligtenberg uit Houten vervolgt zijn serie over de familie Ligtenberg met een bijdrage over “Derck van die Legtenberg”. Een bekende verschijning in Rijssen was hovenier Lambertus (Bats) Manenschijn. Aan de hand van aantekeningen en herinneringen van zoon Henk Manenschijn en kameraad Gerrit Voortman wordt een reconstructie van diens leven gegeven. In dit nummer het eerste deel.

Het leven van de bekende hovenier Bats Manenschijn wordt in de Kroniek beschreven

Arendsoog

In de dialectrubriek gaat het over “struenke broann, momm en vreamaker”. Verder een beschouwing over respectvol omgaan met het verleden bij nieuwbouw. Hoe dat kan, maakt Martin ter Denge duidelijk met een foto van de hoek Boomkamp-Haarstraat waar nu nog de schoendoos van de voormalige ING-bank staat. In de bijnamenrubriek wordt een poging gedaan de betekenis te achterhalen van de bijnamen ’n Zoedel en Stabies. Gerard op de Weegh vertelt over de tekenlessen van docent Jan Huizinga aan het vroeger Pius X College in Almelo. Huizinga was de illustrator van de legendarische Arendsoog-boeken. Jan van de Maat zorgde voor een tweede bijdrage over de laatste rabbi van Rijssen.

Vrienden

De Havezate Kroniek is te koop in de Rijssense boekhandels en aan de balie van het Rijssens Museum. Wie vriend wordt van het Rijssens Museum, krijgt de Kroniek vier keer per jaar gratis thuisgestuurd. Wie nu vriend wordt, betaalt pas volgend jaar. Opgeven kan aan de balie van het museum van dinsdag tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur. Opgeven kan ook per e-mail: vrienden@rijssensmuseum.nl Vrienden van het museum hebben het hele jaar gratis toegang tot het museum en krijgen korting op de entree bij filmavonden en lezingen.

DE WEEK VAN RIJSSEN
29 okt 2025

Eus laat het publiek in het Koetshuis meekijken door de ogen van een gastarbeiderszoon

“De eerste gastarbeiders van blikfabrikant Thomassen & Drijver in Deventer kwamen uit Drenthe en Friesland. Maar omdat ze de taal van Deventer niet spraken, gingen ze na verloop van tijd weer terug.” Dat zei schrijver Özkan Akyol woensdagavond in het Koetshuis van kasteel de Oosterhof. De mediapersoonlijkheid uit Deventer was in Rijssen op uitnodiging van het Rijssens Museum, de Readshop Rijssen en de bibliotheek Rijssen-Holten.

Eus (41) legde uit hoe het met hem allemaal zo gekomen is. “Omdat de Friezen en Drenten de taal niet spraken, gingen ze weer terug naar hun geboortegrond. Er was een schrijnend personeelstekort, dus gingen de mensen van personeelszaken van Thomassen & Drijver op zoek naar arbeidskrachten die wél in Deventer zouden blijven. Een van de landen waar ze het werkvolk vandaan haalden was Turkije. De Nederlandse overheid zei: “Haal ze maar op!” Dat zou nu totaal ondenkbaar zijn.”

Alevieten

Volgens Akyol lopen dingen in het leven soms heel wonderlijk. “Mijn ouders waren zelfvoorzienende boeren in Centraal-Anatolië. Ze waren alevieten, een liberale stroming van de islam en ze woonden met hun dieren onder hetzelfde dak. Het dorp lag op 1000 meter hoogte en daar verschijnt dan een personeelswerver die mijn vader vraagt om 3 jaar naar Nederland te komen, zodat hij geld kon verdienen, om dan weer terug te gaan en een vrijstaande stal te bouwen in zijn dorp. Mijn moeder was daar meteen enthousiast over en zo gebeurde het. Moet je je voorstellen: hij was nog nooit buiten zijn dorp geweest en nu ging hij met het vliegtuig naar Nederland.”

Club Isabel

Akyol senior kwam terecht in Deventer, op een etage van een pension aan de Bergpoortstraat met op de begane grond een bordeel, Club Isabel. In het kader van de gezinshereniging kwam later Akyols moeder ook naar Nederland. Ze spraken geen Nederlands en hoefden dat toen ook niet. “Mijn ouders hebben eigenlijk nooit goed Nederlands leren spreken. Ze spraken ook geen goed Turks, omdat ze uit een dorp kwamen waar ze alleen maar hun dialect hoefden te spreken. In Nederland zijn mijn broer en ik geboren.”

Achterstand

De schrijver tekende een scherp beeld van de situatie waarin allochtonen terechtkomen als er helemaal niets gedaan wordt aan integratie. “Je hebt niet alleen een taalachterstand, maar ook op het gebied van religie in Nederland waren we totaal onwetend. Hoe vaak zijn mijn broer en ik niet op maandag naar school gegaan, terwijl de school gewoon dicht was. Dan vroegen we aan een voorbijganger waarom de school niet open was en dan vertelde die ons dat het tweede pinksterdag was. Wát het precies was, wist hij ook niet, “maar het is wel mooi dat we vandaag vrij hebben.” Dat de dag ervoor de eerste pinksterdag was, kwam op ons heel wonderlijk over.”

Kwetsbaar

Als opgroeiende jongeren hadden de kinderen van gastarbeiders ook geen netwerk. “Geen ouders die gestudeerd hebben of anderen in je directe omgeving en dat telt enorm mee bij je vervolgstudies. Je kunt dan wel een goed verstand hebben, maar voor de zekerheid sturen ze je dan naar een beroepsopleiding om een vak te leren. Heel begrijpelijk, maar je komt daardoor ergens terecht waar anderen van jouw niveau niet per se terecht waren gekomen.” Wat de schrijver als kind erg geholpen heeft is het gegeven dat zijn vader nooit een schotelantenne heeft aangeschaft. “Hij kocht voor het geld liever bier. Daardoor keken we thuis naar de Nederlandse televisie. Als dan Goede Tijden Slechte Tijden op televisie was, moest ik naast mijn moeder op de bank gaan zitten en de Nederlandse ondertitels voor haar vertalen. Dan krijg je heel goed in de gaten dat er een enorm verschil is tussen de binnenwereld en de buitenwereld. Als Ludo zegt: “Ga maar naar boven, want ik heb zin in jou,” dan heb je al een probleem om voor je moeder te vertalen. Ik maakte daarvan: “Ludo zegt hij dat hij voor haar spaghetti wil maken.”

Spaghetti

“Mijn moeder vond dat geweldig, want als een dat voor een vrouw gaat doen, dan vond zijn dat alleen maar in hem te prijzen. Maar als dan de weinig verhullende scenes kwamen, die niets met spaghetti te maken hadden, dan probeerde ik zogenaamd per ongeluk de tv uit te schakelen en dan maar hopen dat de scene voorbij was als de tv weer beeld begon te vertonen. Als dan die scene nog niet voorbij was, dan ging mijn moeder daar ook weer commentaar op leveren vanuit haar eigen achtergrond, want dan begon ze te schelden dat het een schande was dat zulke dingen zo maar te zien waren, want zoenen wilde ze niet zien. Dat paste niet aan in haar wereldbeeld. Maar het verplicht vertalen van Nederlandse ondertitels heeft bij wel enorm geholpen bij het verwerven van de Nederlandse woordenschat.”

Lastpakken

Volgens Eus werden de kinderen van de gastarbeiders beschouwd als lastpakken.
“Terwijl we dat niet wilden zijn. Maar we wisten gewoon niet wat er écht allemaal aan de hand was. Stel je voor: je krijgt als kind te horen dat in december ene sinterklaas dor de schoorsteen naar binnen komt om cadeautjes te geven. Hij heeft een paard bij zich dat vreten moet hebben en daarom moet je wortels en suikerklontjes in een schoen doen die ergens neer moet zetten. Wij wilden natuurlijk graag cadeautjes en we hebben heel wat schoenen klaargezet, die we de andere dag totaal verregend terugvonden zónder cadeautjes natuurlijk.”

Tolken

Onbegrip en onwetendheid maakt mensen kwetsbaar. “Zeker als kind. Zeker als je met je ouders overal naartoe moet om te vertalen. Naar de bank, waar mijn vader altijd ruzie maakte omdat hij dacht dat ze hem bedrogen. Met mijn moeder mee naar de dokter om te tolken. Dan zei mijn moeder bijvoorbeeld dat ze “last had van alles”. Maar daar heeft een dokter niets aan. Als hij dan verder vroeg hoe het met de menstruatie van mijn moeder ging, dan zei ik: “Dat ga ik echt niet aan mijn moeder vragen.” Geweldige dilemma’s dus.” Met de nodige zelfspot vertelde Eus dat deze situatie ook zijn voordelen heeft. “Op ouderavond op school moest ik ook mee en kon ik mijn eigen gesprek voeren en aan mijn vader vertalen dat het heel goed met me ging. Dat was echt wel heel relax.”

Blijf elkaar zien

Eus liet weten dat het met hem gelukkig allemaal heel goed gekomen was. “Ik ben geen arts of advocaat geworden zoals mijn vader graag wilde, maar ik ben op mezelf gaan wonen zodra dat kon en heb opleidingen gevolgd. Ik ben een stapelaar en via het toenmalige beroepsonderwijs, de mavo en het hbo heb ik uiteindelijk Nederlands gestudeerd.” Volgens Eus is het opmerkelijk dat er binnen één generatie heel veel kan herstellen. “Daarom is mijn advies ook dat we elkaar in Nederland niet uit het oog moeten verliezen. Blijf elkaar zien en dan kan iedereen tot zijn recht komen op de plek in de maatschappij die bij je past.”

DE WEEK VAN RIJSSEN
29 okt 2025

Heel veel variatie in de nieuwe expositie van SamenKunst in het Koetshuis

Er is heel veel te zien in de expositie van kunstenaarsclub SamenKunst in het Koetshuis. Vrijdagmiddag werd de expositie geopend met een samenkomst in het Auditorium. Maar liefst 13 kunstenaars nemen deel. Elke exposant selecteerde drie kunstwerken om tentoon te stellen. Er zijn schilderijen en objecten te zien in uiteenlopende stijlen en materialen. Ook kunstenaars met een beperking tonen aan dat ze tot grote dingen in staat zijn. De expositie is gratis te bezoeken van dinsdag tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur en loopt tot en met 27 december.

Conservator Jan van de Maat hoorde van Wim Scholmans kleindochter Elise dat haar opa schilderde. Het contact met het Rijssens Museum werd totstandgebracht door Scholman en daaruit ontstond het idee van een overzichtstentoonstelling in het Koetshuis. Scholman vond zijn vakbroeders en -zusters van SamenKunst bereid om een mooie expositie samen te stellen voor de laatste maanden van dit jaar. Het resultaat is te zien in zaal Hovenier, de gang en het Auditorium. Op de grote schermen komen ook doorlopend beelden voorbij van werken van de kunstenaars.

Delle

SamenKunst is een teken- en schildergroep die wekelijks werkt in een atelier in de voormalige Delleschool die eigendom is van de plaatselijke Gereformeerde Gemeente. Voorzitter en beeldend kunstenaar Geert Lammers vertelde dat de groep in 2013 ontstond uit een tekencursus op Zorgboerderij De Borkeld. “Uiteenlopende mensen deden mee: visueel beperkt, CVA, burn-out. Een cursus van acht weken op de dinsdagmorgen. Dat werden uiteindelijk 10 weken en niemand zei: wanneer stopt de cursus? Het werd een jaar en toen kregen we ruimtegebrek, maar de kerkenraad van de Zuiderkerk gaf ons toestemming om in de Delle samen te komen en te werken. Elke dinsdagmorgen is daar een gastvrije ontvangst met koffie en warmte in de winter, maar ook de zomer. We zijn daar erg dankbaar voor.”

Kunst

Lammers stelde dat kunst niet met een hoofdletter hoeft te worden geschreven, “maar wij vinden dat kunst iets is wat communicatie tussen mensen bevordert. We schilderen, tekenen, boetseren, werken met hout. We leren nieuwe technieken aan. Maatwerk krijgt volop ruimte, dat wil zeggen: ieder kan zijn eigen ding doen. De kunstgeschiedenis heeft tijdens de opening van elke les een centrale plaats, evenals de Bijbelse verhalen. Deze verhalen zijn onmisbaar om de westerse cultuur goed te kunnen begrijpen.”

SamenKunst

De naam SamenKunst is bedacht door José de Jong. “Die naam geeft precies aan hoe het gaat bij ons in de club. We komen elke dinsdagmorgen samen om “kunst” te maken. Eén lid niet en dat is onze ICT-man Henk Kiela die zorgt voor mooie voorbeelden en ook de kaartjes maakte die bij de werken hangen. We brengen Samen in praktijk door samen te zijn en elkaar te helpen waar het nodig is.” Lammers legde uit dat de club meer is dan de geëxposeerde kunstwerken. “Er stijgt iets bovenuit: de ontzorging, de liefde naar elkaar toe, wat je ziet in de hulp die we elkaar geven. Elkaar verdragen en dragen. Dat hoort ook bij het koninkrijk van de hemelse Vader. We hopen met deze tentoonstelling in ieder geval de communicatie met het kunstminnend publiek te bevorderen.”

Lammers dankte de museumleiding voor expositiemogelijkheid in het Koetshuis. “Ze hebben niet eens tevoren van alle kunstenaars het werk gezien. Vertrouwen? Of is het dat ze beginners een podium willen geven in het Koetshuis. Dat laatste vinden we een mooi streven.”

Schilderijen en beelden van Hengst en Szarzynski in Museumgalerie de Oosterhof

“Twee vrouwen, twee zielen, één gedeelde liefde voor vorm en verstilling. Een expositie om stil van te worden — en vooral ook een beetje vrolijk.” Dat zei organiserend werkgroepvoorzitter Gerrit Beunk zaterdagmiddag bij de opening van de nieuwe dubbelexpositie in Museumgalerie De Oosterhof. Schilderijen van Janneke Hengst en beelden van Tineke Szarzynski zijn te zien tot en met zaterdag 18 oktober in kasteel de Oosterhof.

Het kostte kunstenaars en gasten zaterdagmiddag de nodige moeite om op landgoed De Oosterhof te geraken. Vanwege de After Summer Run waren de toegangswegen tot ruim na 16.00 uur hermetisch afgesloten. Maar met de nodige vertraging kon de vernissage van de nieuwe dubbelexpositie van de twee Friese kunstenaars dan toch doorgaan.

Mystiek realisme

Kunstschilder Janneke Hengst (1956) is geboren in Bolsward en volgde haar opleiding aan de Hogeschool Windesheim. Ze studeerde tekenen, schilderen, grafiek en kunstgeschiedenis. In 1991 ging ze wonen aan de Zeedijk in Gaast aan het IJsselmeer. Het mystieke licht boven het water, de wisselingen van de seizoenen en het beleven van de natuur spelen een grote rol in haar werk. Ook de natuur van Texel en Ameland inspireert haar. Sinds 2005 woont en werkt zij in het landelijke Mantgum. De eenvoudige schoonheid van het lijnenspel en het licht in de landschappen zijn terug te vinden in haar werk. Ze maakt mystiek en emotie van het verborgene zichtbaar in haar kunst. Volgens Beunk is kunst voor haar “mystiek realisme”. “Je ziet de realiteit in het beeld, maar daar bovenop komt de magie die de kunstenaar ziet. Dan kijk je verder en dieper.”

Luisteren

De beelden van Tineke Szarzynski zijn van een totaal andere orde en deze tegenstelling maakt de nieuwe expositie ook tot een opmerkelijke belevenis. Ze woont in Friesland, maar haar wortels liggen in Brabant. Volgens Beunk voel je de combinatie van zuidelijke warmte en noordelijke verstilling in haar werk. Ze gebruikt een verscheidenheid aan materialen voor haar beelden. Ze haalt haar materialen uit de natuur, sloperijen en kringloopwinkels en ze laat zich vooral leiden door wat ze tegenkomt. “Luisteren naar het materiaal.” Haar opleiding volgde ze bij het beeldhouwcentrum in Koudum, waar ze experimenteerde met diverse materialen, technieken en disciplines. Van steen tot hout en van kunsthars tot metaal. De expositie geeft een overzicht van een aantal thema’s en van haar werk van de afgelopen jaren. Naast kunstobjecten maakt ze ook sieraden.

Terugkijken

Als voorbeeld noemde Beunk het object Onderkruiper. “Ze maakte een hybride wezen, een kruising tussen machine en mythe. Met industriële segmenten en glanzende metalen bollen roept het een spanning op tussen natuur en techniek. De rode tong en groene toets geven het karakter en een vleugje leven. Het werk beweegt zich tussen werelden: water en land, realiteit en fantasie. Het reflecteert zijn omgeving én onze verbeelding. Een sculptuur die niet alleen kijkt, maar ook lijkt terug te kijken.”

Kasteel

Na de openingstoespraak in het auditorium in het Koetshuis trok het gezelschap naar het kasteel om de nieuwe dubbelexpositie op de eerste etage officieel te openen. Dat gebeurde door de beide kunstenaars die de deur van de museumgalerie gezamenlijk ontsloten. Hierna konden de gasten de nieuwe expositie met eigen ogen bewonderen. De expositie in het kasteel is dagelijks te zien van dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.

DE WEEK VAN RIJSSEN
20 sep 2025

Zomermuseumdagen op het Rijssens Museum grandioos verlopen

Woensdag was de laatste zomermuseumdag van het Rijssens Museum. Dit vormde een daverend slot van de serie van 6 zomermuseumdagen met heel veel gratis activiteiten op het voorterrein van het kasteel en ook heel veel publiek. Ook afgelopen woensdag stond de Kasteellaan weer helemaal vol blik en fietsen, zodat de brandweerwagen vlak voor de grachtbrug maar nauwelijks kon keren. Maar het is de chauffeurs allemaal toch gelukt en dat zonder schade.

Het publiek reageerde opgetogen op het brede aanbod van kinderactiviteiten door de vrijwilligers van het museum. Heel veel (groot)ouders met (klein)kinderen genoten van ouderwetse en nieuwe spelletjes, oude ambachten en Nederlands eerste camper, de Keukelkoare van Karel Schönfeld Wichers. In het Koetshuis was een Playmobil-speelzaal ingericht en in het Auditorium draaiden Playmobilfilms, waarvan gratis gebruik kon worden gemaakt.

De Playmobil-expositie had ook veel belangstelling van kinderen
Orthopedisch schoeisel

De machinale klompenmakers uit Enter waren er. Ze vertelden smakelijke verhalen over hun houten orthopedisch schoeisel en ze deden goede zaken. In het kasteel was een grote expositie ingericht door Playmobilverzamelaar Bert Folbert uit Wierden. Er zijn verschillende indrukwekkende diorama’s te zien, maar ook enkele vitrines waarin het eerste historische Playmobilspeelgoed staat uitgestald. De kinderen konden een speurtocht maken door het museum en daar een prijsje mee winnen.

Kunst

Woensdag waren de kunstenaars van HobbyKunst Rijssen op het voorterrein actief. Ze hadden breed uitgepakt en lieten het publiek zien wat er mooi is aan het hebben van een kunstzinnige hobby. De brandweerwagen was tot het laatst toe volgepland met ritten. De Oosterhof-imkers waren aanwezig. Imker Evert Averesch liet zien hoe vroeger bijenkorven werden gevlochten en imker Wim Companje nam mensen mee naar de bijenstal en gaf daar tekst en uitleg over de bijen. RTV Oost maakte woensdag opnames en deelde gratis ijs uit. Happy stones werden beschilderd, maskers geknipt, gekleurd en gemaakt, sleutelhangers gebrand en de mensen op het terras werden van consumpties en kasteeltaart voorzien.

Sympathiek

Mensen van buiten de stad spraken hun bewondering uit voor deze sympathieke zomermuseumdagen, waar in principe alles gratis is. Dat is mogelijk door de grote organisator van de zomerexpositie en de zomermuseumdagen, Inge Huiskes. Zij heeft via diverse contacten heel veel kunnen regelen voor deze zes zomermuseumdagen. Daarnaast staat het volledige museumteam altijd paraat om het de mensen naar de zin te maken. De Playmobil-expositie is zaterdag 30 augustus afgelopen.

DE WEEK VAN RIJSSEN
27 aug 2025

Presentatie collectie kunstschilder Albert Wessels in het Rijssens Museum

Op woensdagavond 3 september wordt de collectie van kunstschilder Albert Wessels (1938-2010) officieel gepresenteerd. Op het Rijssens Museum wordt al geruime tijd gewerkt aan het digitaal in beeld brengen van het oeuvre van deze oer-Rijssense kunstschilder. Naast de eigen kunstwerken werden ook andere schilderijen van Wessels gefotografeerd. Aan de oproep om hieraan mee te werken gaven vele kunstbezitters gehoor.

In juni 2023 togen enkele honderden eigenaren met hun kunstwerk naar het Koetshuis van kasteel de Oosterhof. Daar werden de schilderijen op twee zaterdagen gefotografeerd door fotograaf Henk van der Stouw van Studio 81 uit Rijssen. Voor deze opzet was gekozen om letterlijk een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de kunstwerken van Wessels, ook wat betreft kleurstelling en lichtval. Ook zijn Van der Stouw en museumfotograaf Johan Kettelarij vele malen op pad geweest om grote schilderstukken bij de mensen thuis te fotograferen. Niet alleen in Rijssen, maar Kettelarij is ook naar het westen getogen om daar schilderijen op de gevoelige plaat vast te leggen.

Zwervende collecties

Het “project Albert Wessels” is het derde grote digitaliseringsproject van het Rijssens Museum. Al eerder werden deze zogenaamde zwervende collecties digitaal vastgelegd van de Rijssense kunstenaars Harry te Lintelo en Gerrit Kwintenberg. “In deze reeks kan natuurlijk het oeuvre van Albert Wessels niet ontbreken,” zo laat een woordvoerder van het Rijssens Museum weten. “Het was flink doorwerken en vasthouden, maar het resultaat mag er zijn. We kunnen best zeggen dat we een heel groot deel van de Wesselscollectie letterlijk en figuurlijk in beeld hebben.” De afbeeldingen zijn intussen ondergebracht in de zogenaamde Interactieve Kunst Galerij (IKG) op de eerste etage van kasteel De Oosterhof. Daar zijn nu de werken van Wessels doorlopend te bekijken. Via de IKG is een portret en korte biografie van Albert Wessels te zien. Verder zijn de afmetingen van de kunstwerken, het gebruikte materiaal én de eigenaars af te lezen.

Albert Wessels aan het werk in zijn atelier aan de Turfweg
Bijvangst

“Het is onze ervaring dat dit soort projecten eigenlijk nooit helemaal afgerond kunnen worden,” laat de zegsman van het Rijssens Museum weten. “De oproep om je kunstwerk te laten fotograferen galmt nog heel lang na. Tot op heden melden zich nog steeds mensen die over een kunstwerk beschikken. In de meeste gevallen kan Johan Kettelarij dan alsnog een opname maken en wordt onze verzameling aldoor completer.” Een mooie bijvangst voor het Rijssens Museum vormen de kunstwerken die mensen schenken aan het museum. “Er gaat niets voor echt, dus áls we de hand kunnen leggen op een echt schilderij, dan maken we daar zeer dankbaar gebruik van,” aldus de woordvoerder.

Toch wil het Rijssens Museum tot een afronding komen en vandaar ook het officiële moment op 3 september. “We kunnen dan iets vertellen over de omvang van klussen als deze, maar ook wat het belang ervan is voor het museum en de hele Rijssense samenleving. Als je alles op een rij zet wat Wessels gemaakt heeft, dan krijg je een heel bijzonder beeld van wat de kunstenaar bewogen heeft in zijn vrije werk, maar ook hoe hij omgegaan is met kunstwerken die hij in opdracht heeft gemaakt.”

Bunyanstichting

Bij de gefotografeerde werken zitten niet de Bijbelse voorstellingen die Albert Wessels maakte in opdracht van de John Bunyanstichting. “We hebben contact gezocht met deze stichting, maar we begrepen dat de honderden kunstwerken zorgvuldig zijn ingepakt en opgeslagen. We kunnen ons voorstellen dat dit een hele klus is om ze dan weer uit te pakken. We hebben wel de boeken met de illustraties van Wessels in ons bezit, dus in die zin zijn we best compleet. Ook kregen we afgelopen week nog een schenking van 30 stuks Bijbelse voorstellingen die Wessels maakte op schilderkarton. Dus we kunnen ook van dat deel van zijn oeuvre echte kunstwerken laten zien,” aldus het Rijssens Museum.

Aanmelden

Alle mensen die indertijd naar de fotografeerdagen in het Koetshuis zijn gekomen met hun schilderij zijn welkom bij de presentatie. Maar omdat het aantal plaatsen beperkt is, moet gewerkt worden met aanmelding. Dat kan per e-mail op info@rijssensmuseum.nl onder vermelding van “Wessels”.

DE WEEK VAN RIJSSEN
20 aug 2025

Volop creativiteit en plezier op de laatste Zomermuseumdag in Rijssen

Rijssen stond vandaag weer in het teken van de Zomermuseumdagen, een zomerse traditie die elke woensdag in de vakantie plaatsvindt. Met een mix van creativiteit, oudhollandse spelletjes en verrassende ontdekkingen was er voor iedereen wat te doen.

Kinderen konden zich uitleven op het springkussen, eenhoorn- of riddermaskers knutselen, vrolijke ‘Happy Stones’ schilderen of sleutelhangers maken. Buiten zorgden oud-hollandse spellen als steltlopen, blikgooien en sjoelen voor ouderwets plezier, terwijl de brandweer indruk maakte met ritjes in de wagen en de ouderwetse emmerspuit.

Binnen trok het Rijssens Museum veel bezoekers met de kleurrijke Playmobil-expositie, speurtochten en demonstraties klompen maken en bijenkorven vlechten. Ook de verhalen van imkers over bijen en honing vielen in de smaak. Een bijzonder detail was de ‘Kueklekoare’, de allereerste camper van Nederland.

Klompenmakers in actie

Vandaag konden bezoekers bovendien de kunstenaars van HobbyKunstRijssen live aan het werk zien terwijl ze hun kunstwerken maakten, een unieke kans om creativiteit in actie te bewonderen. Die kans liet verslaggever Pim Paalhaar niet aan zich voorbij gaan. De ijskar en babbelbox van RTV Oost maakten het feest compleet.

Hieronder vind je een samenvatting van de dag:

Klik op de foto voor het artikel en filmpje op Oost.nl

Eus komt naar het Koetshuis in Rijssen

De schrijver Özcan Akyol (1984) uit Deventer komt woensdag 22 oktober naar Rijssen voor een lezing in het Koetshuis van kasteel De Oosterhof. De lezing wordt georganiseerd in samenwerking met de bibliotheek Rijssen-Holten en de Readshop Rijssen. Inloop met koffie/thee vanaf 19.10 uur. De lezing start om 19.30 uur. Entree kost € 7,50. Vrienden van het museum betalen 5 euro. In verband met het beperkte aantal plaatsen is aanmelden verplicht. Dat kan op info@rijssensmuseum.nl onder vermelding van Eus.

 

De Deventernaar (1984), ook bekend onder de naam Eus, is een Nederlandse schrijver, columnist en presentator. Hij debuteerde in 2012 met de semi-autobiografische en veelgeprezen schelmenroman Eus. Hij ontwikkelde zich tot een creatieve duizendpoot. Hij schreef ook de romans Toerist en Afslag 23. Beide titels werden bestsellers, waarmee hij een jong en ouder publiek wist te bereiken.

 

Özkan Akyol – Fotograaf: Marloes Bosch
Sterren op het doek

Eus is columnist voor verschillende kranten en tijdschriften. Hij schrijft over tal van onderwerpen, van binnenlandse politiek tot het Nederlandse onderwijssysteem en sport. Hij maakte ook furore als televisiepresentator met succesvolle titels als De Neven van Eus, Sterren op het Doek, De Geknipte Gast, Home of Eus en Eus’ Boekenclub.

Leesbevorderaar

Akyol presenteert zich als literatuurpropagandist. NRC Handelsblad noemde hem zo, omdat hij zich zeer inspant om jongeren weer aan het lezen van boeken te krijgen. Elke week bezoekt hij minimaal één middelbare school in Nederland om jongeren rechtstreeks te enthousiasmeren voor boeken. Hij treedt ook op als dagvoorzitter en interviewer op verschillende evenementen. Daarnaast verzorgt hij wekelijks lezingen over zijn eigen literaire werk in heel Nederland.

Jan Slagter

Özkan Akyol staat de laatste weken nogal in de belangstelling vanwege een conflict met Max-omroepbaas Jan Slagter. Volgens Slagter zou Eus zich niet fair hebben opgesteld richting de in ongenade gevallen presentator Matthijs van Nieuwkerk. Dit conflict is niet de aanleiding om Eus naar Rijssen te halen. “De uitnodiging dateert al van eerder,” zo laten ze op het Rijssens Museum weten. “Onze aanleiding was een column van Eus in de krant waarin hij zich zeer positief uitliet over Rijssen. En dat gebeurt in de pers niet zo vaak, vandaar dat we besloten de heer Akyol uit te nodigen, om ons daar toch eens het een en ander over te vertellen,” aldus de woordvoerder.

Na de lezing kunnen vragen gesteld worden aan de schrijver en mediapersoonlijkheid. De Readshop zorgt voor een boekentafel en de schrijver is bereid om zijn werk te signeren.

DE WEEK VAN RIJSSEN
13 aug 2025

Playmobil-zomerexpositie in Kasteel en Koetshuis is geopend

Verzamelaar en kenner Bert Folbert uit Wierden opende zaterdagmiddag de grote zomerexpositie in de museumgalerie op de eerste etage van kasteel De Oosterhof. De werktuigbouwkundige begon eigenlijk al met verzamelen toen Playmobil 51 jaar geleden op de markt kwam. Hij is er nooit meer mee opgehouden.

Folbert kreeg de sleutel van Museumgalerie de Oosterhof aangereikt door Inge Huiskes. Huiskes is de communicatiefunctionaris van het Rijssens Museum, maar ook de grote motor achter deze zomerexpositie. Het Rijssens Museum gebruikt de zomervakantiemaanden altijd om nieuw museumpubliek aan te boren. “Dat doen we onder andere door zes zogenaamde zomermuseumwoensdagen te organiseren met allerlei gratis activiteiten op het voorterrein van het kasteel,” zo legt een woordvoerder van het museum uit. “We zorgen er dan altijd voor dat er juist voor kinderen veel te beleven is, want die brengen hun ouders en grootouders mee. Als ze hier dan een mooie dag beleefd hebben, dan zijn ze hier in elk geval geweest en hopen we natuurlijk dat ze verderop in het jaar nog eens terugkomen.”

Otto Simon

Bij de Zomermuseumdagen hoort natuurlijk een zomerexpositie die aantrekkelijk is voor kinderen én volwassenen. “Vorig jaar hadden we het thema LEGO, waar heel veel mensen van genoten hebben. Dit jaar proberen we dat succes te evenaren met Playmobil, speelgoed van een iets latere datum.” De geschiedenis van Playmobil begon ruim een halve eeuw geleden met een bouwvakker, een ridder en een indiaan van kunststof en dat groeide uit tot een wereldwijd succesverhaal. In 1974 worden ze op de grootste internationale vakbeurs voor speelgoed ter wereld gepresenteerd. De allereerste setjes bestonden uit die ridder, bouwvakker en een indiaan. De belangstelling op de beurs voor de ridder, bouwvakker en indiaan was niet echt groot. Pas aan het einde van de beurs plaatste speelgoedhandelaar Otto Simon uit Almelo als enige een megaorder. Dat is het begin van een gigantisch succesverhaal.

Spectaculair

Mooie diorama’s tonen verschillende fantasiewerelden. De Playmobil-elfjes wonen in een prachtig bos met allerlei dieren. Maar ook met een mysterieuze figuur. Een groot nostalgisch poppenhuis uit de Rosa-serie, een oldtimer en meer. Ontdek Lucky’s huis uit de Spirit-serie met diverse Amerikaanse trucks. Of waan je in de middeleeuwen met oude huizen, een stadsmuur met poort, een smederij, bakkerij en wachttoren. Ook de westernwereld is aanwezig met een saloon, sheriff, cowboys, indianen en een echte rijdende trein. En levensgrote Playmobil-poppen om mee op de foto te gaan!

Historische collectie

Bij een historisch museum hoort natuurlijk ook de historie van het speelgoed. Ook daar is aan gedacht, want in een aantal vitrines staat een bijzondere collectie uit de jaren 1974 tot en met 1999. Ook zijn er zogenaamde bootlegs te zien, valse nabootsingen van Playmobil. Ook Playmobil, dat door concurrenten is nagemaakt. In de andere vitrines loopt de collectie uiteen van Maarten Luther tot Rembrandt en van het Melkmeisje van Vermeer, een ADAC-vliegtuig tot dieren en Hobbits. Ook is er een Porsche te zien, een Volkswagen en een Vespa. Ook de Ghostbusters, Scooby-Doo en Asterix en Obelix zijn aanwezig.

Zelf spelen

Onder begeleiding van hun (groot)ouders kunnen kinderen in het Koetshuis vanaf woensdag 16 juli ook zelf met Playmobil spelen. In zaal Hovenier staan speeltafels die zijn gesponsord door Playmobil Belgium in Mechelen. Ook kunststoffenonderneming Eriks Nederland leverde een bijdrage. Verschillende liefhebbers en verzamelaars leverden de diorama’s en bijzondere voorwerpen uit hun privécollectie

Het PLAYMOBIL-evenement loopt tot en met 30 augustus. Op zomermuseumwoensdagen wordt 1 euro korting gegeven op de entreeprijs van het museum, inclusief de Playmobil-expositie. Op de andere dagen van dinsdag tot en met zaterdag geldt dat niet. Kinderen mogen de hele week gratis spelen met Playmobil in het Koetshuis onder begeleiding van (groot)ouders en volwassenen. Het Koetshuis is van dinsdag tot en met zaterdag open en gratis toegankelijk van 10.00 tot 17.00 uur.

DE WEEK VAN RIJSSEN
16 jul 2025

Zomermuseumdagen op Landgoed de Oosterhof

De jaarlijkse zomermuseumdagen gaan woensdag 16 juli van start op Landgoed de Oosterhof. Van 11.00 tot 16.00 uur is er voor kinderen en volwassenen van alles te beleven in en rond het kasteel. De activiteiten op het grote voorterrein zijn gratis toegankelijk. Wie toch een kijkje in het kasteel wil nemen, krijgt tijdens de zomermuseumdagen korting op de entree.

In het kasteel is in de zaal voor de wisselexposities een grote tentoonstelling van Playmobil. Het museum kiest voor de zomermaanden altijd een thema dat ook voor kinderen aantrekkelijk is. Er zijn spectaculaire constructies te zien van Playmobil. In het Koetshuis rechts op het voorterrein kunnen kinderen gratis spelen met Playmobil.

Maskers

Op het voorterrein staat een groot springkussen. Kinderen kunnen hun eigen masker knippen en kleuren. Er kunnen houten sleutelhangers gemaakt worden. Kinderen kunnen ook een leuke Happy Stone maken. Er zijn oudhollandse kinderspelen te doen als steltlopen, hoepelen, hinkelen en blikgooien. Natuurlijk rijdt de brandweerwagen. Er kan ook een speurtocht door het kasteel worden gemaakt met een leuke attentie.

Kueklkoare

Ook de Keukelkoare, de eerste camper van Nederland, is van binnen en van buiten te bewonderen. Verder zijn er demonstraties bijenkorven vlechten en zijn er klompenmakers aanwezig om te laten zien hoe ze vroeger hun orthopedisch schoeisel maakten. In de Koffiehook van het Bouwhuis zijn films te zien en kan ook het brandweermuseum bezocht worden.

Wassen

De Folkloregroep Riessen laat zien hoe de mensen vroeger de was deden. En de kunstenaars van HobbyKunst Rijssen zijn aan het werk met hun kunstwerken. Per week is het aanbod niet altijd hetzelfde. Maar op de website van het museum staan de activiteiten per week nauwkeurig aangegeven. Kijk op www.rijssensmuseum.nl De zomermuseumdagen worden op zes achtereenvolgende woensdagen gehouden. De laatste is op 20 augustus.

DE WEEK VAN RIJSSEN
9 jul 2025